KIDEM TAZMİNATI KALKIYORMU? YENİ SİTEMDE KAZANILMIŞ HAKLAR NE OLACAK?

Herkes kıdem tazminatı kalkıyor zannederek işinden istifa etmeye başlamış., 15 yılını dolduran işyerinden kıdem tazminatını alıp ayrılıyor,işsiz kalıyor. Tek sebebi kıdem tazminatı kalkıyor denen yalan haberden kaynaklanıyor. Kıdem tazminatı kalkmıyor sadece  sistem değişiyor. Artık bu tarihten sonra kıdem tazminatı hiç kimseye ödenmeyecek.  Bir yıl çalışan, kıdem tazminatını hak edecek kadar çalışan her bir yıl için bir aylık maaşına denk gelen rakam (max. tazminat tavanı) işveren tarafından ödeniyor. Bu sistem halen var. İşçi her durumda kıdem tazminatı alamıyor, sorun işçinin bazı durumlarda kıdem tazminatı alıp bazı durumlarda alamaması. Mevcut sistemde, işçi, daha iyi iş teklifi karşılığında işinden kıdem tazminatını yakmamak için ayrılmıyor. Yeni sistemde işçi, kıdem tazminatını alıp yeni işine geçebiliyor. Mevcut sistemde İstifa edenler kaç yıl çalışırlarsa çalışsınlar, (15 yıl çalışanları,askerlik ve evlilik nedeniyle ayrılan kadın çalışanlar hariç ) kıdem tazminatı alamıyor. 


İstatistiklere göre   400- 500 bin civarında işçi ve işveren arasında anlaşmazlık konusu olup yargıya intikal eden, mahkemede görüşmeleri devam eden sonuçlanmamış dava var. Bunların büyük bölümü kıdem tazminatı ve fazla mesai alacakları ile ilgili. Kıdem tazminatı iş mahkemeleri üzerinde de büyük baskı. Süreç uzun sürdüğü için adalet geç tecelli ediyor ve işçi ile işveren karşı karşıya geliyor.
İşveren üzerindeki kıdem tazminatı yükü işverenleri de güç durumda bırakıyor.Bu yük nedeneiyle ne yazık ki çok fazla duyduğumuz, işçi ya mağdur ediliyor,  istifaya zorlanıyor, mobbing yapılıyor kıdem tazminatı vermemek için.İşverenin gözüne batıyor, üç yılını beş yılını dolduran işçi. orta ölçekli bir işletmede bu vasıfları taşıyan 20 işçi hep vardır. 11 ay çalıştırıp, işten çıkartıp tekrar işe alma uygulamalarına başvuranlar var, özellikle nitelik gerektirmeyen işlerde bu yapılıyor kıdem yükünden kaçınmak için. İşçi aynı şekilde iş bulduğunda kıdem tazminatını yakmamak için ayrılmıyor.


Yeni sistem bireysel kıdem hesabını vaat ediyor. Bu sistem çıksa bile eski çalışanlar eski haklarını devam ettirecek, kazanılmış haklarına bir şey olmayacak. Bu sistem kanun çıktıktan sonra işe girenler için geçerli olacak, çalışanlar için eski sistem devam edecek. İşten ayrılıp yeni işe girene kadar ya da işverenle işçi ayrılıp, kıdem tazminatı fona aktarılabilir. Herkesin kişisel hesabı olacak. Sizin banka hesabınız varsa bir de bireysel kıdem hesabınız olacak. Onu alabilmek için yeni sistemde 15 yılı doldurmanız, ikinci çekmek için 5 yılı geçmesi lazım, ya da ev aldığınız zaman size kıdem tazminatınız ödenecek, emeklilik, ölüm durumunda kıdem tazminatı ödenecek. Askere gidene ve evlenen kadın işçiye kıdem tazminatı verilmeyecek yeni sistemde. Bu yeni sistemin handikabı. Yeni sistemin iyi tarafı da var kötü tarafı da var.  Şu anki mevcut sistemde sizin ücretiniz ne olursa olsun 10 bin lira bile ücret alsanız, bir yıl çalıştığınızda size 3254 Lira (2013 yılı )ödenir, yeni sistemde 6639 lira, yani iki katına çıkıyor. Yüksek ücretliler için avantajlı bir durum geliyor. Mevcut sistemde kıdem tazminatı belli koşullar yerine geldiğinde ileriki tarihte ödeniyor, yeni sistemde bir gün bile çalışsanız hesabınıza kıdem priminiz yatıyor olacak.